Twoje źródło informacji o ciekawych atrakcjach i wygodnych noclegach w Polsce.
Archipelag Wysp Sołowieckich leży w Zatoce Onega na Morzu Białym, na północnym wschodzie Rosji. Składa się z ponad 100 wysp, przeważnie niewielkich. Największą z nich jest Wyspa Sołowiecka, mająca 246 km². Mniejsze to: Wyspa Anzerska (47 km²), Wielka Wyspa Muksałma (17 km²), Wielka Wyspa Zajęcza (1,25 km²), Mała Wyspa Zajęcza (1,02 km²), Mała Wyspa Muksałma (0,57 km²), ponadto: Babia, Psia, Wronia, Popia, Filipowa i ok. 100 innych.
Klimat nie należy tam do najlepszych. Jest zimny, wietrzny i deszczowy, a tereny podmokłe, pokryte lasami, torfowiskami i tundrą. Zaledwie 165 kilometrów dzieli wyspy od koła podbiegunowego. Nie są więc one szczególnie gościnne.
Pierwotnymi mieszkańcami byli tam Lapończycy. Pozostawili po sobie kurhany i tajemnicze kamienne labirynty. Dopiero w Średniowieczu pojawili się pierwsi Rosjanie. Na początku byli to prawosławni mnisi, szukający odosobnienia i spokoju. Założono klasztor, który z czasem rozrósł się i przerodził w wielki, nowoczesny na tamte czasy kreml, czyli gród obronny. Główna cerkiew w XVI wieku była najwyższym i najnowocześniejszym budynkiem w Rosji. Twierdza ta sprawdziła się w walkach, ponieważ kilkakrotnie stawiała opór najeźdźcom.
Pod koniec XIX wieku do klasztoru należało 6 mniejszych monasterów, 3 pustelnie, 19 cerkwi i 33 kaplice. Potem nastąpił ponury okres sowieckich rządów. Zaczęło się od zakazu odprawiania nabożeństw w 1920 roku, a 3 lata później powstały tam pierwsze w Rosji obozy koncentracyjne (Sołowieckie Łagry Specjalnego Przeznaczenia SŁON).
Szacuje się, że w obozie zginęło kilkadziesiąt tysięcy więźniów. Byli to przede wszystkim więźniowie polityczni, przeciwnicy władzy radzieckiej, eserzy, mienszewicy, białogwardiejcy, anarchiści, ale też osoby duchowne, kułacy i pospolici przestępcy. Wykorzystywano ich do pracy przy kopaniu kanałów, budowie dróg, wyrębie lasu, pracy w gospodarstwach, przy połowie i obróbce morskiej kapusty.
Wśród więźniów z powodu kiepskiego wyżywienia i podłych warunków szerzyły się śmiertelne choroby. W 1937 roku z powodu przetłoczenia wywieziono 1.200 osób, które następnie bestialsko zamordowano na uroczysku Sandarmoch w Karelii. Nie oszczędzano też swoich funkcjonariuszy. Rozstrzelano kilku kolejnych komendantów obozu, oficerów NKWD, czy członków różnych bolszewickich instytucji.
W roku 1970 klasztor otwarto ponownie. Zaczęli powracać mnisi, których teraz przebywa około 40 - 50. Zagląda tam też coraz więcej pielgrzymów i turystów, a w roku 1992 zespół historyczny, kulturalny i naturalny tych wysp został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Z.W.
