Skąd się wzięło to popularne powiedzenie? Przypisuje się je cesarzowi rzymskiemu - Wespezjanowi, który szukając pieniędzy na łatanie budżetu Imperium nałożył podatek na szalety. Sprzedawały one mocz, wykorzytywany potem w farbiarniach do farbowania tkanin. Jego syn - Tytus z obrzydzeniem odniósł się do tego pomysłu. Na to Wespazjan, aby pokazać synowi, że pieniądz zdobyty w ten sposób nie śmierdzi podsunął mu pod nos monetę, którą ten podatek opłacono. Rzeczywiście, moneta nie śmierdziała. Powiedzenie to upowszechniło się na całym świecie, aż do teraz.
Przy okazji zamieszczamy poniżej przelicznik greckich i rzymskich starożytnych monet.
Monety greckie:
Greckie monety były oparte na systemie szóstkowym, to znaczy że dzieliły się przez 6 a nie jak znany nam system dziesiętny przez 10.
Ich waga różniła się nieco zależnie od okresu w którym je bito jak i regiony. Attycki najpowszechniejszy stosunek wagowy monet srebrnych.
Największa z nich to talent.
1 talent (26,12 kg) = 60 min = 6 000 drachm = 36 000 oboli
1 mina (435,27g) = 100 drachm = 600 oboli
1 stater = 2 drachmy
1 drachma (4,35g) = 6 oboli
1 obol(0,725g)
no i drobnica jak:
½ – hemiobelion,
¼ obola– tetartemorion,
1/6 obola – chalkus (miedziak, grosz),
1 chalkus = 2 leptony,
1 lepton – to najdrobniejsza moneta jaka bito
Monety rzymskie:
Rzymski system monetarny miały dwie podstawowe jednostki złoty aureus (7,79 g) i srebrny denar (3,89 g)
1 aureus (złoto) = 25 denarów (srebro)
1 denar = 4 sesterce = 8 dupondiusy = 16 asy = 32 semisy = 64 kwadranse
Wszystko od denara w dól to „miedziaki”, choć bywały wybijane z miedzi, miedzi z dodatkami, brązu.
1 sesterc (27,28 g) = 2 dupondiusy
1 dupondius (13,64 g) = 2 asy
1 as (10,91 g) = 2 semisy = 4 kwadranse = 6 sekstanów = 12 uncji
1 kwadrans (2,73 g)
Wszystkie przeliczniki podano za stroną www.podkop.com. Dziękujemy.
Uwaga! Denary zaczęto bić w Rzymie ok. 215/214 r p.n.e. Ich nazwa pochodzi od łacińskiego słowa deni - czyli dziesięć, ponieważ wówczas liczył on 10 brązowych asów. Ok. 123 roku p.n.e. za czasów Gajusza Grakcha zmieniono relację denara, którego wartość od tej pory wynosiła 16 asów.
Z.W.
