Car Aleksander III chciał zrobić prezent wielkanocny swojej żonie, cesarzowej Marii. Jego pomysłem było jajko wielkanocne. Jak na cara przystało, jajko powinno być niezwykłe, bogato inkrustowane i sporządzone z drogich materiałów. W środku zawierało niespodziankę, którą akurat w tym wypadku była złota kurka i maleńka korona, ukryte w puzderku imitującym kurze żółtko. Całość sporządzono ze złota w kilku kolorach, białej emalii, rubinów i diamentów, a wykonał to nadworny jubiler carski, Peter Carl Fabergé.
Tradycją stało się corocznie wykonywanie jednego lub dwóch jajek, które przedstawiały różne wydarzenia na dworze i w Rosji. Po śmierci Aleksandra III tradycję tę kontynuował jego syn, Mikołaj II. W środku każdego jajka zawsze była niespodzianka, która objęta była tajemnicą, aż do momentu otworzenia.
Jajek stworzonych przez Aleksandra III i Mikołaja II w sumie było 54. Sześć uważa się za zaginione. Firma Fabergé, która wykonywała te precjoza wykonywała również jajka na zlecenie Aleksandra Kelcha, właściciela syberyjskich kopalni złota i platyny (7 sztuk) i 5 sztuk na zlecenie innych, bogatych rodzin.
Za Wikipedią podajemy wykaz wszystkich jajek wykonanych przez Firmę Fabergé, które osiągnęły wysoką cenę na rynkach światowych.
Były to:
1885. Jajko z kurką (Hen Egg). Pierwszy cesarski prezent wielkanocny w formie jaja, warte 6 milionów dolarów.
1886. Jajko z kurką i szafirowym wisiorem (Hen egg with Sapphire Pendant). Czasem jest również nazywane "Jajkiem z kurką w koszyku" lub "Drugim cesarskim jajkiem". Dzieło to bardzo przypomina pierwsze cesarskie jajko. Obecnie jest zaginione.
1887. Trzecie jajko cesarskie (Third Imperial Egg) warte 33 miliony dolarów.
1888. Jajko z rydwanem ciągniętym przez cherubinka (Cherub Egg with Chariot). Dzieło to jest również nazywane "Anioł z jajkiem na rydwanie". Dziś jest to dzieło zaginione.
1889. Jajko neseser (Necessaire Egg). Rzadziej nazywane "Jajkiem z perłą". Dzieło to jest zaginione.
1890. Jajko z widokami duńskich pałaców (Danish Palaces Egg). Właściwie nazwa powinna brzmieć: Jajko ozdobione widokami pałaców cesarskich.
1891. Jajko z miniaturą okrętu Pamięć Azowa (Memory of Azow).
1892. Jajko z diamentową kratką (Diamond Trellis Egg).
1893. Jajko kaukaskie (Caucasus Egg). Właściwie: „Jajko ozdobione widokami Kaukazu”.
1894. Jajko renesansowe (Renaissance Egg). Niespodzianką ukrytą wewnątrz niego było: Jajko Zmartwychwstania (Resurrection Egg). Do niedawna Jajko Zmartwychwstania uchodziło za samodzielne dzieło. Mimo iż nadal toczą się w tej kwestii dyskusje wśród badaczy, przeważa pogląd, że jest to niespodzianka z Jajka renesansowego.
Od 1895 roku firma Fabergé wytwarzała każdego roku dwa cesarskie prezenty wielkanocne w kształcie jajka. Zamawiającym był car Mikołaj II, który w ten sposób kontynuował tradycję zapoczątkowaną przez swojego ojca Aleksandra III. Jeden cesarski prezent wielkanocny był darem dla matki cara, cesarzowej Marii Fiodorowny, a drugi był prezentem dla jego żony cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1895. Niebieski zegar z wężem (Blue Serpent Clock Egg) lub Niebieskie jajko z wężem. Było pierwszym prezentem wielkanocnym od Mikołaja II dla jego matki cesarzowej Marii Fiodorowny.
1895. Jajko z pączkiem róży (Rosebud Egg). Było pierwszym prezentem wielkanocnym od cara Mikołaja II dla żony, cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1896. Jajko z dwunastoma monogramami (12 Monogram Egg) lub Jajo z portretami Aleksandra III (Alexander III Portraits Egg). Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1896. Jajko z obrotowymi miniaturami (Egg with Revolving Miniatures). Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1897. Jajko różowoliliowe (Mauve Egg). Zaginione. Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1897. Jajko koronacyjne (Coronation Egg). Jedno z najpiękniejszych jajek wykonanych przez Fabergé. Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny warte 18 milionów dolarów.
.
1898. Jajko z pelikanem (Pelican Egg). Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1898. Jajko z konwaliami (Lilies of the Valley Egg). Dzieło było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny, warte 13 milionów dolarów.
1899. Jajko z bratkami (Pansy Egg). Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1899. Jajko z bukietem białych lilii (Madonna Lily Clock Egg) lub Zegar z bukietem białych lilii. Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1900. Jajko z kogucikiem (Cockerel Egg) lub Zegar z kogucikiem. Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1900. Jajko Kolei Transsyberyjskiej (Trans-Siberian Railway Egg). Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1901. Jajko z miniaturą pałacu w Gatczynie (Gatchina Palace Egg) lub Jajko z Pałacem Gatczyna. Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1901. Jajko z bukietem polnych kwiatów (Flower Basket Egg). Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1902. Nefrytowe jajko cesarskie (Empire Nephrite Egg). Zaginione. Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1902. Jajko z listkami koniczyny (Clover Leaf Egg). Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1903. Duńskie jajko królewskie (Royal Danish Egg). Zaginione. Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1903. Jajko Piotra Wielkiego (Peter the Great Egg). Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
W latach 1904-1905 z powodu wojny nie zamówiono cesarskich prezentów wielkanocnych.
1906. Jajko z łabędziem (Swan Egg). Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1906. Jajko kremlowskie (Moscow Kremlin Egg). Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1907. Jajko miłosne (Love Trophies Egg) lub Jajko z atrybutami miłości. Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny warte 6,65 milionów dolarów.
1907. Jajko z pnącymi różami (Rose Trellis Egg). Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1908. Jajko z pawiem (Peacock Egg). Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1908. Jajko z miniaturą Pałacu Aleksandrowskiego (Alexander Palace Egg). Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1909. Jajko upamiętniające Aleksandra III (Alexander III Commemorative Egg). Zaginione. Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1909. Jajko z miniaturą jachtu Standard (Standard Yacht Egg). Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1910. Jajko z pomnikiem konnym Aleksandra III (Alexander III Equestrian Egg). Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1910. Jajko z kolumnadą (Colonnade Egg). Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1911. Jajko z drzewkiem pomarańczowym (Bay Tree Egg) czasem nazywane też Jajkiem z drzewkiem laurowym. Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny, warte 15 milionów dolarów
1911. Jajko piętnastej rocznicy (15th Anniversary Egg). Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1912. Jajko napoleońskie (Napoleonic Egg). Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1912. Jajko carewicza (Tsarevich Egg). Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1913. Jajko zimowe (Winter Egg). Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny warte 15,6 miliona dolarów
1913. Jajko trzechsetlecia panowania Romanowów (Romanov Tercentenary Egg). Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1914. Jajko Katarzyny Wielkiej (Catherine the Great Egg). Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1914. Jajko mozaikowe (Mosaic Egg). Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1915. Jajko Czerwonego Krzyża z portretami (Red Cross Portraits Egg). Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1915. Jajko Czerwonego Krzyża z tryptykiem (Red Cross Triptych Egg). Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
1916. Jajko z Orderem św. Jerzego (Order of Saint George Egg). Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1916. Jajko stalowe (Steel Military Egg) lub Stalowe jajko wojskowe. Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
W 1917 roku dwór jak zwykle zamówił dwa cesarskie prezenty wielkanocne. Dramatyczne wydarzenia, rozpoczynającej się rewolucji, spowodowały, że nigdy nie zostały one doręczone carowi Mikołajowi II.
1917. Jajko z brzozy karelskiej (Birch Egg). Było prezentem dla cesarzowej Marii Fiodorowny.
1917. Jajko z konstelacją w dniu narodzin carewicza (Blue Tsarevich Constellation Egg). Było prezentem dla cesarzowej Aleksandry Fiodorowny.
Jajka rodziny Kelch
W latach 1898-1904 firma Fabergé wykonała serię jajek wielkanocnych na zamówienie Aleksandra Kelcha, milionera, właściciela syberyjskich kopalń złota i platyny. Były one przeznaczone na prezenty dla Barbary Kelch. Jajka rodziny Kelch dorównują jakością cesarskim prezentom wielkanocnym. W sumie Fabergé wykonał siedem jajek dla Barbary Kelch.
1898. Jajko z kurką (Hen Egg).
1899. Jajko z dwunastoma panelami (12 Panel Egg).
1900. Jajko w kształcie szyszki pinii (Pinecone Egg).
1901. Jajko z kwitnącymi gałązkami jabłoni (Apple Blossom Egg).
1902. Jajko rocaillowe (Rocaille Egg).
1903. Jajko bomboniera (Bombonniere Egg).
1904. Zegar z kogucikiem (Chenticeleer Egg).
Inne jajka wielkanocne wykonane przez Fabergé.
1902. Jajko księżnej Marlborough (Duchess Marlborough Egg).
1902. Jajko Rothschilda (Rothschild Egg).
1907. Jajko Jusupowa (Youssoupow Egg).
1914. Jajko rodziny Nobel (Nobel Egg).
1899-1903. Jajko z wiosennymi kwiatami (Spring Flower Egg).
Najdroższe jajo, wykonane dla cara Mikołaja II, kosztowało ponad 20 tysięcy rubli. Obecnie wyroby Fabergé osiągają nieprawdopodobne ceny. Wartość niektórych wycenia się na 30–50 milionów dolarów.
Poniżej prezentujemy najdroższe jaja Fabergé:
Jajko z kurką (Hen) - 6 milionów dolarów
Jajko miłosne (Love Trophies Egg, zwane także Cradle with Garlands) - 6,65 milionów dolarów
Jajko z Orderem św. Jerzego (Order of St. George) - 7 milionów dolarów
Jajko z konwaliami (Lilies of the Valley) - 13 milionów dolarów
Jajko piętnastej rocznicy (Fifteenth Anniversary) - 15 milionów dolarów
Jajko z drzewkiem laurowym, zwane także jajkiem z drzewkiem pomarańczowym (Bay Tree) - 15 milionów dolarów
Jajko zimowe (Winter) - 15,6 miliona dolarów
Jajko koronacyjne (Imperial Coronation) - 18 milionów dolarów
Jajko Rotszyldów (Rothschild Clock) - 25,1 miliona dolarów
Trzecie jajko cesarskie (Third Imperial Easter) - 33 miliony dolarów
Oprócz wymienionych powyżej firma Faberge wykonała wiele dzieł w formie jajek. W większości mają one skromniejszą dekorację.
Z.W.
